خلاصه اینکه یک ناخن‌گیر بهتر خریده‌ام و خواستم به شما هم پیشنهادش کنم.

مشکلات کوچکی در زندگی هست که راه‌حل‌های کوچکی هم دارند. ولی به خاطر همین کوچک بودن، هیچ‌وقت به آنها نمی‌پردازیم. مشکلات اصلی امان نمی‌دهند. پس فقط تحملشان می‌کنیم. اینکه گاهی یکی از این مشکلات را حل کنیم، کیفیت زندگی‌مان را به اندازه‌ی خیلی کمی افزایش می‌دهد. ولی همین که حس می‌کنیم هوشمندانه در حال حرکت رو به بهبود هستیم حس خوبی دارد و باعث می‌شود با انرژی بیشتری درگیر مشکلات اصلی شویم.

مشکل کوچکی که این بار در موردش حرف می‌زنم این است که وقتی ناخن‌هایمان را کوتاه می‌کنیم، از ناخن‌گیر بیرون می‌پرند و در فضای اتاق پرواز می‌کنند! حالا باید بگردیم و پیدایشان کنیم. وگرنه همیشه می‌دانیم که یک تکه ناخن گم شده در اتاق رها شده.

راه حل این مشکل هم مثل خود مشکل کوچک است و با یک خرید کوچک حل می‌شود. یک ناخن‌گیر پیدا کردم که یک پوشش پلاستیکی دورش دارد که جلوی پرواز ناخن‌ها را می‌گیرد. طراحی‌اش هم شکیل است و حس بدی به آن ندارم. پیشنهاد می‌کنم شما هم امتحانش کنید.

چند سالی هست که به گفته‌ی فروشندگان و دامپزشکان و صاحبان حیوانات خانگی، بازار پر شده‌است از غذای تقلبی گربه. با مارک‌های گران‌قیمتی شبیه «رویال کنین» شروع شد و حالا گویا به غذاهای ارزانتر مثل «رفلکس» ترکیه‌ای هم رسیده است.

از طرفی به گفته‌ی همان افراد، غذاهای تولید داخل هم به شدت بی‌کیفیت هستند و سلامت حیوانات بی‌زبان را به خطر می‌اندازند. اولین موردی که در اینطور مواقع به آن اشاره می‌شود، ایجاد مشکل کلیوی و در نتیجه مرگ گربه است.

اولین سوال مربوط به متقلبان است. موجودی بی‌گناه‌تر از گربه پیدا نکردند که جانش را برای افزایش مال به خطر بیندازند؟ شاید هم موضوع این است که به خاطر خلا قانونی در مورد حیوانات خانگی و سرنوشتشان، بی‌خطرترین نوع تقلب باشد.

دومین سوال مربوط به مسئولان اقتصادی کشور است. چرا نظارتی به تولیدات داخلی نیست؟ بدیهی‌ست که کسی که حیوان خانگی دارد، در حد توان مالی‌اش بهترین غذای ممکن را تهیه می‌کند. چرا کسی نگران حجم ارزی که از کشور خارج می‌شود نیست؟ لازم نیست دفتر و دستک جدا راه بیوفتد، همان سازمان‌هایی که به تولیدات خوراکی انسان‌ها نظارت می‌کنند، می‌توانند به این تولیدات هم نظارت کنند تا مشکلات موجود رفع شود.

ممکن است بگویید که همان بهتر که حواس مسئولان نیست. وگرنه روی غذای گربه هم مالیات ورود به کشور (گمرک) وضع می‌کنند و سخت می‌گیرند و شرایط را از چیزی که هست بدتر می‌کنند. از طرف دیگر تولیدکنندگان داخلی می‌شوند مثل ایران‌خودرو و کنترل کیفیت به خاطر ممنوعیت ورود محصولات خارجی بیشتر فراموش می‌شود. فکر می‌کنم با توجه به اینکه شرکت‌های تولید کننده مواد غذایی انسان موجود در کشورمان وضعشان اصلاً به بدی ایران‌خودرو نیست، آنها می‌توانند وارد شوند و غذای با کیفیت تولید کنند. در مورد گمرک هم اینکه هر چه قیمت بالاتر برود متاسفانه انگیزه‌ی متقلبان هم بیشتر می‌شود.

چشمم آب نمی‌خورد که سازوکاری مثل چیزی که خارج از ایران وجود دارد به این زودی‌ها قابل اجرا باشد. ولی کاش بشود فکری کرد.

چرا کلمه‌ی «دریل» را در فارسی اینطوری تلفظ می‌کنیم؟ تا جایی که می‌دانم در انگلیسی به این ابزار «Drill» می‌گویند. یعنی «ی» را شبیه «گوریل» تلفظ می‌کنند. ولی ما با «یِ کشیده» تلفظش می‌کنیم؛ چیزی مثل Dereyl. شبیه «ی» در کلمه‌ی «میمون».

تصور کنید روز اول کسی به قصد خواندن با «i» (مثل گوریل) اسم این ابزار را با حروف فارسی نوشته بوده، بعد به اشتباه با «y» (مثل میمون) خوانده شده و همینطوری مانده و عادت کرده‌ایم. دلم نمی‌خواهد فکر کنم این قصه حقیقت ماجراست. امیدوارم راستش این باشد که در یک زبان دیگر اینطوری تلفظ می‌شده و ما هم از آنها یادگرفته‌ایم. در جهت این امید، یک جستجو در زبان فرانسه و آلمانی کردم و به جایی نرسیدم. لطفاً اگر شما می‌دانید چطور اینطوری شده، به من هم بگویید.

بهتاش داورپناه | غرب تهران | شهریور ۱۴۰۳

این روزها وقتی از هوش مصنوعی حرف می‌زنیم، معمولاً منظورمان «مدل زبانی بزرگ» یا «Large Language Model» است. مفهومی در مورد این گونه از هوش مصنوعی وجود دارد به نام «hallucination». سر ترجمه‌ی درست این اصطلاح بحث هست، ولی اگر بخواهم ساده بگویم، یعنی وقتی این هوش مصنوعی دچار توهم می‌شود و اطلاعات غیرواقعی تولید می‌کند.

نمونه‌ای که من به آن برخورد کردم این است:

چت جی‌پی‌تی در توهمش فکر می‌کند من یکی از موسسان تپسی هستم. راستش بدم نمی‌آمد باشم. ولی خوب، نیستم!

بهتاش داورپناه | شهریور ۱۴۰۳ | غرب تهران

اگر چند سال پیش می‌پرسیدند که به نظر تو مهمترین دستاوردهای بشر کدام هستند، یک لیست کوتاه شامل سه مورد داشتم که رو می‌کردم. «موسیقی»، «ریاضیات» و «قصه». چند وقتی هست که موضوع در ذهنم بسط پیدا کرده. و فکر می‌کنم این سه مورد کافی نیستند. باید دو مورد دیگر هم به لیست اضافه بشوند. نه این که در ذهنم تعریف روشنی از اینکه اصلاً این لیست چه مفهومی دارد داشته باشم. موضوع این است که اهمیت مواردی که می‌خواهم اضافه کنم آنقدر برایم برجسته شده که تصور می‌کنم چیزی از سه‌تای قبل کم ندارند. دو مورد تازه «زبان» و «نوشتار» هستند. بنابرین فهرست جدیدم اینها هستند:

• موسیقی
• ریاضیات
• قصه
• زبان
• نوشتار

اول اینکه گاهی به این فکر می‌کنم که آیا باید ترتیبی برایشان تصور کنم یا نه. حتی اوقاتی که به نظرم وجود ترتیب مهم می‌شود هم فکرم به جایی نمی‌رسد، که این اولویت‌بندی چطور باید مشخص شود.

دوم اینکه پیش آمده به این فکر کنم که شاید باید «زبان» و «نوشتار» و «قصه» را در یک عنوان ادغام کنم و دوباره فهرستم را سه موردی کنم. بعد می‌بینم که «قصه» فارغ از «نوشتار» هم هویت دارد. از طرفی «زبان» لزومی ندارد «قصه» بگوید که اهمیت پیدا کند. از طرف دیگر «نوشتار» در تعریف شخصی من در این فهرست، شامل نوشتار غیر متنی (موسیقی و…) و همینطور تصویر هم می‌شود. به همین خاطر راه درستی برای ادغام پیدا نکرده‌ام.

اولِ این یادداشت نوشته‌ام «اگر می‌پرسیدند». گاهی انگار دلم می‌خواهد کسی چیزی را بپرسد. شاید چون جای چیزی که می‌خواهم بگویم را پیدا نمی‌کنم. مثلاً نمی‌دانم کجا این فهرست استفاده پیدا می‌کند. انگار می‌خواهم زحمت ربط دادن این موضوع به گفتگو را گردن کسی که سوال می‌پرسد بیاندازم. هر چند گفتگو درباره این شکل موضوعات لذت‌بخش‌تر از مونولوگ است؛ ولی اینطور مواقع، چاردیواری این وبلاگ شخصی می‌شود راهِ دلچسبِ بیرون رفتن از بنبستی که شوقِ صحبت در مورد این فهرست است.

بهتاش داورپناه | غرب تهران | مرداد ۱۴۰۳